काठमाडौं । केही समय अगाडि मूल्य नपाएर चर्चामा आएको गोलभेडा (टमाटर) फेरि चर्को मूल्यका कारण चर्चामा आएको छ । अहिले सामाजिक सञ्जाल (फेसबुक, ट्वीटरदेखि टिकटकसम्म) गोलभेडाको मूल्यलाई लिएर चौतर्फी चर्चा भइरहेको छ । कुनैबेला मूल्य नपाएर फालिएको गोलभेडा अहिले किन्नै नसकिने अवस्थामा पुगेको छ ।

गत असारमा पसिनाको मूल्य नपाएको भन्दै किसानहरुले गोलभेडा नै सडकमा फालेर प्रदर्शन गरेका थिए ।

गत असार ३ गते किसानहरुले आफूहरुको उत्पादनले उचित मूल्य पाउन नसकेको र तरकारी बिक्री नभएको भन्दै कालीमाटी बजारमा टमाटर फालेर विरोध गरेका थिए  । भारतीय गोलभेडाले मूल्य पाउँदा नेपालमा उत्पादित गोलभेडा ५ रुपैयाँमा पनि बिक्री हुन नसकेपछि किसानले गोलभेडा नै फालेर प्रदर्शन गर्नुपरेको थियो ।

कुनै बेला मूल्य नै नपाएको गोलभेडाको मूल्य अहिले महँगिनुको पछाडि विविध कारण छन्  । एक त अहिले गोलभेडाको सिजन छैन । त्यसैले पनि उत्पादन नै कम छ ।  अर्को त भारतीय बजारमा पनि गोलभेडाको मूल्य आकासिएको छ । त्यसैको प्रभाव नेपालमा पनि देखिन्छ ।

अहिले अपसिजन भएको र भारत लगायत नेपालकै अन्य ठाउँहरुमा पनि मूल्य बढेको कालीमाटी फलफूल तथा तरकारी बजार विकास समितिका सूचना अधिकारी विनय श्रेष्ठ बताउँछन् । उनी भन्छन्, ‘अहिले गोलभेडाको मूल्य यो वर्षकै उच्च छ । भारतबाट गोलभेडा आयात भएको छैन । यो सिजनमा तराईमा पनि उत्पादन हुँदैन । पहाडी जिल्लामा भएको उत्पादन पनि काठमाडौं आइपुगेको छैन । काठमाडौंभन्दा बाहिर जिल्लामा महँगो भएको कारण त्यसको असर काठमाडौंमा पनि देखिएको छ ।’

पहिला पहिलो ६०/६५ टन गोलभेडा कालिमाटीमै आउने गरे पनि अहिले ३५/४० टन मात्र आउने गरेको उनी बताउँछन् । उनका अनुसार अहिले नेपालबाट भारतमा समेत गोलभेडा निर्यात हुन थालेको छ ।

भारतमा गोलभेडाको मूल्य उच्च रहेका करण पनि किसानहरु भारतसहित पोखरा, भैरहवा बढी मूल्य आउने ठाउँमा गोलभेडा पठाइरहेका छन् । अहिले अधिकाशं माग उपत्यकाकै उत्पादनले धानिरहेको फलफूल तथा तरकारी बजार विकास समितिले जनाएको छ ।

अहिले कालिमाटीमा गोलभेडाको मूल्य अधिकतम् १८० रुपैयाँसम्म छ । कालिमाटी तरकारी बजारको दैनिक मूल्यसूचीअनुसार आज (मंगलबार) ठूलो गोलभेडा (सलाद खाने गोलभेडा) प्रतिकेजी १६० देखि १८० रुपैयाँ छ ।

त्यसैगरी टनेलको गोलभेडा (सानो) प्रतिकेजी ९० रुपैयाँ १०५ रुपैयाँमा खरिदबिक्री भइरहेको छ ।

लोकल गोलभेडा (सानो) ७० रुपैयाँदेखि ८० रुपैयाँसम्ममा कारोबार भइरहेको कालिमाटी फलफूल तथा तरकारी बजार विकास समितिले जनाएको छ ।

यता खुद्रा व्यापारीहरुले भने उपभोक्तासँग चर्को मूल्य असुली रहेका छन् । उनीहरुले मूल्य बढेको बहाना बनाउँदै झन्डै दोब्बर मूल्य असुल गरिरहेका छ ।

व्यापारीहरुले टनेलको गोलभेडा १४० रुपैयाँदेखि १८० रुपैयाँसम्ममा बिक्री गरिरहेका छन् । खुद्रा पसलहरुमा लोकल गोलभेडा पनि सय ११० देखि १३० रुपैयाँसम्ममा बिक्री भइरहेको छ ।

कालिमाटीमा गत असार १ गते ठूलो गोलभेडा प्रतिकिलो ३५ रुपैयाँ टनेलको प्रतिकिलो १० रुपैयाँ र लोकल गोलभेडा प्रतिकिलो ५ रुपैयाँमा तोकिएको थियो ।

त्यस्तै, असार २ गते टनेलको गोलभेडाको मूल्य १० रुपैयाँ ६० पैसा र लोकल गोलभेडाको मूल्य ६ रुपैयाँ ५० पैसा थियो । असार ३ गते त कालिमाटीले टनेलको गोलभेडा प्रतिकिलो ८ रुपैयाँमै बिक्री गरेको थियो ।

भान्सामा दैनिक प्रयोग हुने तरकारीको मूल्य आकासिदा उपभोक्ता भने मारमा परेका छन्  ।

मूल्य नपाए किसान मारमा पर्ने गरेका छन् भने मूल्य बढे उपभोक्ता मारमा पर्ने गरेका छन्। बिचौलिया हाबी हुँदा किसान र उपभोक्ता भने सधैं मारमा पर्ने गरेका छन् ।

अहिले गोलभेडाको मात्र होइन अन्य उपभोग्य वस्तुको मूल्य पनि उस्तै आकासिएको छ । चामल लगायत दैनिक उपभोग्य वस्तुको मूल्य आकासिदा उपभोक्तालाई भने छाक टार्नै मुस्किल परिरहेको छ ।

मिती : २३ श्रावण २०८०, मंगलवार १६:३६ बजे प्रकाशित