

राष्ट्रिय जनगणना २०७८ को अनुसार देशभरका सम्पूर्ण घरहरुको विवरणसमेत सार्वजनिक भएको छ । घरको धेरैजसो भाग के कामका लागि प्रयोग भएको थियो सोको आधारमा मुख्य प्रयोगलाई विभिन्न १२ प्रकारमा वगीकरण गरिएको छ ।
जनगणनाको नतिजाअनुसार देशभर जम्मा ७५,५२,०६६ वटा घर संरचना रहेको छ, जसमध्ये मुख्य रूपमा आवासका लागि प्रयोग भएका घर ७१.७ प्रतिशत, गोठ/धन्सार/मतान १०.१ प्रतिशत, खाली घर ६.३ प्रतिशत, अन्य (जस्तैः भान्सा घर) ५.९ प्रतिशत, व्यापार ३.१ प्रतिशत, शैक्षिक १.१ प्रतिशत, उद्योग/कलकारखाना र संस्थागत तथा सरकारी ०.४ प्रतिशत, होटल तथा लज ०.३ प्रतिशत, स्वास्थ्यजन्य ०.२ प्रतिशत र बैंक तथा वित्तीय संस्था ०.१ प्रतिशत रहेका छन् ।
प्रदेशगत रुपमा हेर्दा सबैभन्दा बढी लुम्बिनी प्रदेशका ७५.० प्रतिशत र सबैभन्दा कम सुदूरपश्चिम प्रदेशका ६८.० प्रतिशत घरहरू मुख्य रुपमा आवासको लागि प्रयोग भएका छन् ।
यस्तै, राष्ट्रिय जनगणना २०७८ को अनुसार ४.५ प्रतिशत परिवार अझै पनि शौचालय सुविधाको पहुँच बाहिर रहेको तथ्यांक सार्वजनिक भएको छ ।
जनगणना गरिएका ६६ लाख ६० हजार ८ सय ४१ परिवारमध्ये ९५.५ प्रतिशत परिवारले कुनै न कुनै प्रकारको शौचालयको प्रयोग गरेको पाइएको छ । तीमध्ये ४.५ प्रतिशत परिवार अझै पनि शौचालयको पहुँच बाहिर रहेको पाइएको हो । गत २०६८ को जनगणनामा शौचालयको पहुँच नभएका परिवार ३८.२ प्रतिशत थिए ।
जनगणना २०७८ अनुसार नेपालको जनसंख्या २ करोड ९१ लाख ६४ हजार ५ सय ७८ रहेको घोषणा गरिएको छ ।

अर्थ सन्जाल